BlockChain Nedir Ne Değildir?
Blockchain; kimilerine göre 21. yüzyılın en büyük inovatif gelişimi olmasına rağmen hala bu konuda bir çok insanda kulaktan dolma bilgiler ya da kafa karışıklıkları mevcut. Bu açıdan blockchain e ve ona bağlı olarak kriptoparalara ilişkin bilgileri arz etmek milli bir görev haline geldi. Bu yazıda da bu milli görevi yerine getirmeye çalışacağız.
BlockChain Nedir ?
Herşeyden önce blockchain, iki kelimenin bir araya gelmesiyle üretilmiş bir kelimedir. Genellikle tanımlama makalelerinde bu gibi durumlarda kelimelerin anlamlarına veya kökenlerine inmek daha doğrudur. Blockchain; block ve chain kelimelerinin bir araya gelmesi ile oluşmuştur. Türkçe karşılığı blok ve zincir olan kelimeler aslında kullanıldığı anda bir çok şeyi ifade etmektedir.
Bu nokta da bloktan kasıt aslında bir bilginin ya da bilgilerin bulunduğu kitleyi ifade etmektedir. Örneğin kriptoparalar üzerinden düşünürsek her bir blok bir ya da birden fazla transfer bilgisini içerisinde barındırır. Dolayısı ile bir blockchain yapısında tüm bilgiler aslında block yapısında bulunur. Sistem blocklarda bulunan bilgiler üzerine işlemektedir. Bu bloklar SHA-256 ~ Secure Hash Algorithm (Bitcoin Sistemi Kripto Metodu) gibi kriptolama yöntemi ile şifrelenirler. Bu sayede bilgi güvenliği sağlanmış olur. Blockchain yapılarına kullanılan kriptolama yöntemleri doğrulama için kullanılan metotlardır. Bu işleme yaygın olarak hashleme denir.
SHA-256 bilinen tüm kriptoloji metotları içerisinde en yüksek güvenliğe sahip olanlardan birisidir. Amerika’ da istihbarat üzerine çalışan kurum NSA ~ Ulusal Güvenlik Ajansı tarafından geliştirilmiştir. 256 ise 256 biti ifade etmektedir. Bu kriptolama yöntemi ile veriler her zaman standart bir yapıya dönüştürülür. Aynı veri üzerinde SHA-256 uygulandığında kriptolama sonucu hep aynı olacaktır. Ancak bu metotta kriptolama işlemi tek yönlüdür. Tek yönden kasıt, herhangi bir veri bu yöntemle kritolandığında elde edilen veri tekrar eski haline getirilemez. Bu yönü ile aslında bu metot bir doğrulama yöntemidir de denilebilir. Kriptolanan veriler üzerinde yapılacak en ufak değişiklik sonucun farklı olmasına sebep olacaktır ve dolayısı ile bilginin doğru mu yanlış mı olduğunun tespitinde rol oynamaktadır.
uraya kadar blok ve kripto kısmına geldiğimize göre artık Blockchain yapısında zincir kelimesinin neyi ifade ettiğine eğilebiliriz. Bildiğiniz üzere zincir birbirine bağlı halkalardan oluşan bir nesnedir. Bizim konumuzda ise halkaların yerini bloklar almaktadır. Üstelik blokların kriptolanmış yani hashlenmiş halleri birbirine bağlıdır. Bir blockchain yapısında zincir tüm blokların hashlenerek (kriptolama kelimesi yerine bundan sonra hash kelimesini kullanacağım.) birbirine bağlanmasını ifade eder. Bu durum tüm bilginin güvenliğini sağlamadaki adımlardan birisidir.
Bu şekilde ifade etmek kolay olmasına karşın, işlemin detayı biraz daha farklıdır. Blockchain teknolojisinin getirdiği en büyük özellik veri güvenliğidir. Veri güvenliğinin sağlanması için her bir bloğa diğer bilgiler ile birlikte bir önceki bloğun hash kodu eklenerek zincir oluşturulur. Sonra yeni yaratılan blok hashlenir ve sonraki bloğa bu hash kodu eklenir. Bu sonsuza kadar böyle devam eder. Hashlenen veriler de yapılacak en küçük değişiklik, zincirin kırılmasına ve farklı hash numaraları yaratılmasına sebep olur (Yukarıdaki görseli incelemenizi tavsiye ederim.) ve böylelikle sisteme sızılıp sızılmadığı, bir manüpilasyon, müdahale olup olmadığı tespit edilebilir.
(Peki her blok bir önceki bloğun hash ini barındırıyorsa, ilk blok nasıl oluşur ? İlk blok Genesis Block olarak adlandırılır. Genesis block sistemin başlangıç bloğudur ve önceki bloğun hash kodu 0 dır. Genellikle içerdiği bilgide 0 dır ya da boşluğu ifade eder. Hashlenerek zincir oluşturulmaya başlanır.)
Yukarıdaki görselde bir blockchain ‘in ne olduğu görsel olarak ifade edilmiştir. Dolayısı ile aslında bu yazı tamda bu noktada amacına ulaşmış görünüyor. Ancak kavramlar birbirine girdiği için, aslında bu yazı ile ilgilenen okuyucuların sadece burada kalacağına inanmak pek mümkün değil. Çünkü hala bazı soruların mevcut olduğuna inanıyorum. Örneğin veriler nerede tutuluyor? Mining kavramı nedir? Ya birileri zincire girip tekrar tüm blockchain i hashlerse güvenlik sorunu ortaya çıkmayacak mı? Tabi ki bu soruların hepsinin cevabı mevcut. Ancak bu soruların cevabını bu başlık altında aramak doğru değil. Onlar için ayrı ayrı makaleler hazırlayıp paylaşacağım.